Help, mijn huis verkleurt!
InterFaca stelt vijf vragen over vergrijzing aan houtprofessionals.
Onbehandeld hout is razend populair. De authentieke uitstraling, het duurzame karakter en de onderhoudsvrije gedachte zorgen ervoor dat de keus snel wordt gemaakt. Echter, in de praktijk blijkt dat niet iedereen op de hoogte is van de eigenschappen van een natuurlijke gevel. Deskundigen Eric de Munck, adviseur milieu en duurzame innovatie van Centrum Hout en Jos Creemers, projectleider bij SHR Hout Research delen graag hun kennis over dit gewilde product.
1. Wat betekent natuurlijke vergrijzing?
“Het verkleuringsproces als je hout z’n gang laat gaan”, legt De Munck uit. “Het is één van de unieke eigenschappen van het materiaal. Hout bestaat namelijk voor een groot deel uit cellulose. En dat is grijs. Je ziet het in eerste instantie niet, maar door de verschillende weersinvloeden verdwijnt de buitenste toplaag van de gevel en komt de grijze kleur naar boven. Dit kan jaren duren. Bij het ene geveldeel kan het vergrijzingsproces sneller verlopen dan bij het andere deel.”
“Vergrijzing tast de technische conditie van het hout niet aan. En ook schimmelvorming op gevelbekleding levert in de meeste gevallen geen schade op. Ze geven wel verkleuringen en dan wordt het een kwestie van persoonlijke smaak.”
Jos Creemers
Projectleider bij Stichting Hout Research
2. Hoe ontstaat het kleurverschil?
“Dat ligt aan uiteenlopende factoren”, vult Creemers aan. “Het begint al bij de architectuur van het gebouw. Neem bijvoorbeeld een schuurwoning met een groot overstek boven de gevel. Het gevolg is dat de onderkant van die gevel meer wordt blootgesteld aan de zon waardoor een top-down vergrijzingsverschil ontstaat. Maar denk ook aan de ligging van het huis. Op plekken waar het hard waait of veel bomen staan ontstaat natuurlijke vervuiling, waaronder oppervlakteschimmels. Die kunnen vlekken veroorzaken.”
3. In hoeverre tasten vergrijzing en vervuiling een gevel aan?
Creemers licht toe: “Vergrijzing tast de technische conditie van het hout niet aan. En ook schimmelvorming op gevelbekleding levert in de meeste gevallen geen schade op. Ze geven wel verkleuringen en dan wordt het een kwestie van persoonlijke smaak. Soms ontvang ik e-mails waarin mensen hun gevels vergelijken met een schilderij of lappendeken. Ik beoordeel de situatie dan via foto’s of soms op locatie en vaak zie ik sporen van vervuiling of is de conclusie dat het de gevolgen zijn van het vergrijzingsproces.”
“Als je bewust kiest voor een (egale) kleur, kies dan voor een duurzame beits, laat het hout impregneren of overweeg een semi-transparante of dekkende kleur.”
Eric de Munck
Adviseur milieu en duurzame innovatie van Centrum Hout
4. Welke mogelijkheden zijn er om van een egale gevel te genieten?
“Laat je vooral goed adviseren, want niet alleen omgevingsfactoren spelen een rol”, benadrukt De Munck. Het begint al bij de gewenste uitstraling en profielkeus van de gevelbekleding. Dan heb je nog verschillende bevestigingsopties en de montage moet conform gestelde eisen uitgevoerd worden. Als je bewust kiest voor een (egale) kleur, kies dan voor een duurzame beits, laat het hout impregneren of overweeg een semi-transparante of dekkende kleur.”
Verkleuringsproces
"Mensen kiezen vaak voor een onbehandelde houtsoort, maar weten niet precies wat dat betekent. Maak het visueel voor de klant, laat voorbeelden zien van hoe het product over drie, zes en tien jaar eruitziet."
5. Welk advies geven jullie op dit gebied aan houtleveranciers?
“Het is heel erg belangrijk om de verwachtingen van de klant zo goed mogelijk te managen”, is de conclusie van beide professionals. De Munck: “Mensen kiezen vaak voor een onbehandelde houtsoort, maar weten niet precies wat dat betekent. Maak het visueel voor de klant, laat voorbeelden zien van hoe het product over drie, zes en tien jaar eruitziet.” Creemers sluit af: “Geef vooral eerlijke informatie. We lezen vaak de term ‘onderhoudsvrij’, die is niet juist. Net als bij een auto heeft een gevel ook een jaarlijkse check nodig!”